نوع پیکري و ترکیب بدنی کاراتهکاران نخبه مرد ایرانی
گرد آورنده (محمدمقری)
مقدمه: یکی از مهمترین اجزاي وابسته به تندرستی، ترکیببدنی میباشد. در بسیاري از تحقیقات بین ویژگی هاي آنتروپومتریکی
و ترکیببدنی با اجراهاي ورزشی ارتباط و همبستگی بالایی مشاهده شدهاست. جدا از آمادگی جسمانی، تکنیکی، تاکتیکی و
روانی ورزشکاران، ساختار بدنی نقش بسیار مهمی در رسیدن به اجراهاي بهینه دارد( 1). فعالیتهاي ورزشی خاص، به تیپ بدنی
خاصی براي بالاترین عملکرد نیاز دارد. جامپیترو و همکاران( 2003 ) در بررسی کاراتهکاران ایتالیایی، میزان شاخصهاي
2 در گروه باشگاهی با درصد /7- 4/2- 2/ 3 در گروه نخبه و 6 /1- 3/5–2/ اندومورفی، مزومورفی و اکتومورفی را بهترتیب برابر 1
چربی پایین در هر دو گروه گزارش کردند( 4). در بررسی فریتز و راشکا( 2007 ) این شاخصها در کاراتهکاران نخبه آلمانی، برابر
2 و در تحقیق /5- 4/7-2/ 3 در زنان، در تحقیق پیتر و برکادس( 2009 ) به ترتیب برابر 4 /4- 2/4- 2/ 2/0- در مردان و 4 3/7- 2/7
3 گزارش شد( 3،5،2 ). مطالعه تیپبدنی، ابزاري مفید هم براي انتخاب سریعتر –3/5-2/ آموسا و انیوادوم( 2001 ) برابر 5
استعدادها و هم براي ارزیابی اثر یک برنامه تمرینی میباشد. تحقیق حاضر، تصویر روشنی از وضعیت فعلی قهرمانان کاراتهکاي
کشور ارائه میدهد. با توجه به این که هنوز تحقیق جامعی در این زمینه بر روي کاراتهکاران ایرانی صورت نپذیرفته است، هدف
این تحقیق، بررسی نوع پیکري و ترکیببدنی کاراتهکاران نخبه مرد ایرانی بود.
روش تحقیق: این تحقیق از نوع کاربردي و پسرویدادي و از حیث روش اجرا، میدانی بوده که با اندازهگیريهاي چین زیر
پوستی(هفت نقطه بدن)، قد، وزن، قطر آرنج، قطر زانو، فاصله زوائد اخرمی، محیط بازو، محیط کمر و با استفاده از روش هیث
کارتر، نوع پیکري و با روش پولاك- جکسون ترکیببدنی تعیین گردید. جامعه آماري، شرکتکنندگان در اردوي تیم ملی
بزرگسالان کشور جهت حضور در مسابقات جهانی صربستان در سال 1389 بودند که از میان آن ها 46 نفر کاراتهکاي داوطلب
176 سانتی- ±6/ 69 کیلوگرم و قد: 7 /0±6/ 24 سال، وزن: 8 /6±3/ مرد( 16 کاتاکا و 30 کومیتهکا)، (میانگین± انحراف معیار؛ سن: 0
استفاده Spss و نرمافزار (F متر) حجم نمونه را تشکیل دادند. جهت تجزیه و تحلیل دادهها از آمار توصیفی و استنباطی (آزمون
شد.
یافتههاي تحقیق: براساس نتایج، کاراتهکاران ریختشناسی مزومورف -اکتومورفیک از خود نشاندادند. جزء مزومورفی(میانگین±
(2/38±0/ 2) و جزء اندومورفی( 60 /90±1/ 3)، به طور معناداري بیشتر از جزء اکتومورفی( 00 /92±1/ انحراف معیار؛ 23
مجموعه مقالات همایش ملی علم و کاراته، اول تا سوم آبان 1390 دانشگاه تبریز
4 کیلوگرم و وزن بدون /92±1/ 7 %، وزن چربی 3 /06±1/ 22 ، درصد چربی 6 /3±1/ شاخص تودهبدنی 7 .(P<0/ بود( 05
64 کیلوگرم بود. /15±5/ چربی 9
بحث و نتیجهگیري: نتایج بهدست آمده در خصوص نوعپیکري، با یافتههاي تحقیقات پیشین همخوانی داشته و آن را تایید می-
نماید. در تحقیقات جامپیترو و همکاران ( 2003 )، فریتز و راشکا ( 2007 )، آموسا و انیوادوم ( 2001 ) و پیتر و بردکاس( 2009 ) نیز
جزء مزومورفی، ویژگی غالب کاراتهکاران گزارش شد. بالاتر بودن جزء مزومورفی ضرورت وجود توده عضلانی بیشتر و پایین
بودن جزء اندومورفی ضرورت عدم وجود چربی اضافه را نشان میدهد. احتمالاً یکی از دلایل متفاوت بودن میزان رتبههاي سه
شاخص مزومورفی، اکتومورفی و اندومورفی در تحقیق حاضر نسبت به تحقیقات پیشین آن باشد که در تحقیق حاضر هر دو گروه
کاتا و کومیتهکا مورد بررسی قرار گرفتند، اما در بسیاري از تحقیقات گذشته تنها یک گروه(کاتا یا کومیته) مورد سنجش قرار
گرفتند. ضمن آنکه در برخی تحقیقات گذشته، کاراتهکاران مبتدي و باشگاهی بررسی شدند ولی در پژوهش حاضر کاراتهکاران
حرفهاي مورد بررسی قرار گرفتند. میزان شاخص تودهبدنی در تحقیق حاضر، دقیقاً و میزان پایین درصد چربی، تقریباً با نتایج
تحقیق جامپیترو و همکاران( 2003 ) همخوانی داشت. احتمالاً نیاز کاراتهکاران به اجراي تکنیکها با نهایت سرعت و قدرت،
مستلزم برخورداري از درصد چربی پایین و توده عضلانی بالا است. یافتههاي این تحقیق میتواند در طراحی و برنامه ریزي
تمرینات آمادهسازي و استعدادیابی و انتخاب بازیکنان، لحاظ شده و نقش اساسی در آموزشهاي تکمیلی و تغذیهاي در تعادل
میزان چربی بازیکنان داشتهباشد.
کلیدواژهها: نوع پیکري، ترکیببدنی، کاراته، نخبه.
منابع
دانشآموزان پسر 8 تا 12 ساله، پایاننامه، دانشگاه تهران. (%FB) و درصد چربی بدن (BMI) 1.دولتآبادي،ح.( 1379 ). بررسی روایی شاخص تودهبدنی
2. Amusa,L. Onyewaddume,I.(2001). Anthropometry, body composition and somatotypes of Botswana national
Karate players: A descriptive study. Acta Kines University Tart. v. 6, p. 7-14.
3. Fritzsche,J. Raschka,C.(2007)Sportanthropologische Untersuchungen zur Konstitutionstypologie von
Elitekarateka. Anthropol Anz. v.65,n.3,p.1-13.
4. Giampietro,M. Pujia,A. Bertini,I.(2003). Anthropometric features and body composition of young athletes
practicing karate at a high and medium competitive level. Acta Diabetol.v.40, p.S145-S148.
5.Pieter,W. Bercades,(2009).Somatotypes of national elite combative sport athlete , Brazilian Journal of
Biomotiricity, V.3,n.1,p.21-30
محمدعلی باتوانی 1، دکتر سید محمد مرندي 2، دکتر غلامعلی قاسمی 3، محمدرضا باتوانی 4
1.کارشناسارشد دانشگاه خوراسگان، 2. دانشیار دانشگاه اصفهان، 3. استادیار دانشگاه اصفهان،
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
